Odlewnictwo jest techniką produkcji wyrobów metalowych (odlewów). Polega na nadaniu odlewom oczekiwanego kształtu, wymiaru i struktury. Opisywany proces produkcji zachodzi dzięki doprowadzeniu metalu do stanu ciekłego, a następnie wypełnieniu nim wcześniej przygotowanej, odpowiedniej formy odlewniczej. Polska branża odlewnicza nie jest zintegrowana, a zakłady odlewnicze są rozproszone. Dwa województwa, które dominują w branży odlewniczej to województwo śląskie i wielkopolskie. Reszta województw ma tylko kilkuprocentowy wskaźnik wytwarzania wyrobów metalowych.

Obróbki materiałów metalowychObróbka cieplna to wspólna nazwa obróbek materiałów metalowych. Sposób jej działania to poddanie materiału wymaganym zabiegom cieplnym, które mają wpłynąć na zmianę struktury stopu. Prowadzi to do nadania im właściwych cech mechanicznych, fizycznych oraz chemicznych. Na proces obróbki cieplnej składają się operacje i zabiegi. Operacja obróbki cieplnej to część procesu technologicznego wykonywana w sposób ciągły, zazwyczaj na jednym stanowisku roboczym. Zabieg obróbki cieplnej to część operacji (nagrzewania, wygrzewania, chłodzenia). Obróbkę cieplną stali można podzielić na: obróbkę cieplną zwykłą, obróbkę cieplno- chemiczną, obróbkę cieplno-mechaniczną, obróbkę cieplno –magnetyczną. Obróbka cieplna (zobacz obróbka cieplna) zwykła bazuje na zmianie własności metali i stopów pod wpływem temperatury oraz z uwzględnieniem czasu. Można wyróżnić następujące rodzaje obróbki cieplnej zwykłej: wyżarzanie, hartowanie – szczegółowe informacje -, odpuszczanie, przesycanie i starzenie. Pozostałe obróbki uwzględniają dodatkowe czynniki chemiczne, mechaniczne oraz magnetyczne.

WyżarzanieWyżarzanie jest zabiegiem obróbki cieplnej, który polega na nagrzaniu metalu do odpowiedniej temperatury, wygrzaniu w tej temperaturze oraz na ostudzeniu do temperatury otoczenia. Wyżarzanie używa się do zmiękczenia stali przed walcowaniem na zimno, usunięcia naprężeń materiałowych, modyfikacji struktury krystalicznej oraz zmiany właściwości fizycznych lub materiałowych. W zależności od zamierzonego celu wskazać można następujące rodzaje wyżarzania: wyżarzanie zupełne, normalizowanie, sferoidyzację, rekrystalizację, wyżarzanie odprężające, wyżarzanie ujednorodniające, grafityzację, stabilizowanie, odpuszczanie, wyżarzanie czyste, wyżarzanie do maksymalnej miękkości, wyżarzanie jasne, wyżarzanie kąpielowe i wyżarzanie płomieniem (sprawdź).

HartowanieKolejnym rodzajem obróbki cieplnej jest hartowanie, które polega na nagrzaniu surowca (metalu) oraz wygrzaniu go w temperaturze wyższej od temperatury przemiany, a następnie oziębieniu. Korzyścią hartowania jest wzmocnienie części, które są bardzo obciążone, dzięki czemu stają się odporne na wysoką temperaturę i stają się bardziej wytrzymałe. Hartowane materiały stają się również lżejsze i mają wyższą odporność na zużycie.

Odpuszczanie, przesycanie i starzenie
Odpuszczanie jest obróbką cieplną, polegającą na wygrzaniu zahartowanej stali w temperaturach 150˚C- 700˚C, a następnie studzeniu w ustalonym czasie do temperatury otoczenia. Celem odpuszczania jest eliminacja kruchości i naprężenia własnego metalu. Z kolei rodzajem obróbki cieplnej poprawiającej plastyczność materiału, ale obniżającym jej wytrzymałość jest przesycanie. Przesycanie to nagrzanie stopu do temperatury, która jest wyższa od temperatury granicznej drugiego składnika, wygrzaniu jej w określonej temperaturze i szybkim schłodzeniu. Cały proces ma za zadanie zatrzymać rozpuszczony składnik w roztworze stałym. Materiał poddany przesycaniu jest mniej twardy i wytrzymały. Aby pozbyć się nadmiaru jakiegoś składnika oraz wzmocnić wytrzymałość stali stosuje się obróbkę cieplną zwaną starzeniem. Starzenie polega na nagrzaniu stopu, który wcześniej został przesycony do temperatury poniżej granicznej stopnia rozpuszczalności drugiego składnika. Następnie wygrzaniu go w tej temperaturze i schłodzeniu. W wyniku tej obróbki cieplnej pogorszeniu ulega plastyczność materiału. Więcej na